Geçmişten günümüze büyük sorunlar yaratan cinsel yolla bulaşan hastalıklar aktif cinsel hayatı olan herkes için risk arz etmektedir. Cinsel yolla bulaşmakta olan bakterilerin tam birleşme yaşanmadan da görülmesi mümkündür. Ortam bakterileri ortak kullanım alanlarında da bulaşma özelliği göstermektedir. İlişkide sadece sürtünme yaşanması durumu korunmak için etkili değildir. Korunmanın en etkili yolu tek eşlilik ve kondom kullanımıdır. Ortak alanlar ve eşyalar konusunda da dikkatli olunmalıdır. Yazımızın devamında hastalıkların nitelikleri, belirtileri ve tedavilerini inceledik.
Cinsel Hastalıklar Nasıl Bulaşır?
Bilinenin aksine ufak bir detay vardır. Cinsel hastalıklar sadece cinsel ilişki ile bulaşmaz. Enfeksiyona sebep olan her türlü bakterinin varlığı ve nüfuz etmesi ile hastalık yayılabilir. Bakteriyel, virüs, parazit ve tek hücreliler başlıkları altında incelenen bulaşıcı cinsel hastalıklarda aynı havlu kullanımı bile hastalığın bulaşmasına sebep olabilir. Düşük ihtimallerle yaşanan bu durumlar için de dikkatli olmakta fayda vardır.
Hastalıkların etkili nüfuz etmesi tam birleşme ile yaşanır. Her türlü cinsel faaliyetle bulaşma riski vardır. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar yayılma şekilleri; vajinal ilişki, anal ilişki ve oral ilişkidir. Olası bulaşma risklerini ortadan kaldırmanın etkili yolu tek partnerli ilişki ve korunarak ilişkiye girmektir. Korunmasız güvensiz her ilişki, kişi ve karşısındaki için büyük bir tehdit unsurudur. Yaygın görülen bulaşıcı hastalıkların türlerine, belirtilerine ve tedavi yöntemlerine yazımızın devamında ulaşabilirsiniz.
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar
1.Hepatit B
Günümüzde büyük tehdit yaratan bu virüs oldukça yaygındır. Hastalarda karaciğer iltihabı olarak görülen bu virüs cinsellikle beraber steril olmayan iğne yoluyla da bulaşmaktadır. Nüfuz ettikten sonra belirti göstermesi uzun bir süre alabilir. Bu yüzden hastaların erken teşhis yaptırması zorlaşmaktadır.
Akut Hepatit B genellikle belirti göstermez. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında en sık görülen virüstür. Kuluçka süresi 6 hafta ve 6 ay aralığında olması sebebiyle kişi farkında olmadan virüsü yaymaya devam edebilir. Basit bir kan testi ile anlaşılabilen virüste en ufak bir şüphede dahi kontrol yapılması erken teşhis için çok önemlidir. Görülecek olası belirtiler; cilt sararması, iştah kaybı, halsizlik ve yüksek ateş, mide bulantısı ve kusmadır. Ülkemizde bebeklikte yapılan aşılarla önlenmekte olan bir hastalıktır. Rutin kontrollerde tekrar aşı uygun görülebilir. Virüse bağışıklık kazanan hastalar görülmüştür.
2.Yumuşak Şankr
Deri ve mukozanın zarar görmesi ile cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasındadır. Bulaştıktan sonraki 5 gün içerisinde kendisini gösterir. Girdiği bölgede ağrılı bir şişlik oluşur. Hissedilen acı ve gözlemler ile anlaşılması mümkündür. Hastalığın girdiği yerde belli bir şekilde kırmızı şişlik oluşur ardından yaraya dönüşür. Hastalığa yakalanan kişilerde baş ağrısı, mide bulantısı, sürekli yorgunluk gibi belirtiler görmek mümkündür. Kasık bölgesinde oluşan beze ve şişlikler sebebiyle akıntılar görülebilir. Modern tıp ile tedavisi mümkün bir hastalıktır. Kişinin bünyesine göre antibiyotiklerle tedavi sağlanır. Yara oluşumları içinde pansuman ve kremler ile tedavi yapılır.
3.Bel Soğukluğu
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında yaygın görülen bel soğukluğunun sebebi mikroorganizma kaynaklıdır. Neisserria gonorhea isimli mikroorganizmanın sebep olduğu bel soğukluğu oldukça sancılı bir hastalıktır. Penis ve vajinada idrar kanalı iltihabı oluşturduğu için idrar süreçleri acılı geçer. Kadın ve erkekte idrar sırasında acı ve yanma hissi olur. Erkekte penis ucunda kızarıklık belirtilerden biridir. Kadında vajinal akıntı ve kaşıntı belirtileri gösterir. Eşlerde bel soğukluğu vakalarında birlikte tedavi yapılır. Oral antibiyotik haplar ve iğneli ilaçlar ile tedavi yapılır. Tedavi süresince cinsel ilişkiye girmek doğru değildir.
4.AIDS
Yüksek seviyede hayati riski taşıyan bu hastalıkta kesin tedavi yoktur. Sadece hastanın bağışıklık sistemine uygun ilaçlar ile yaşam süresini uzatmak mümkündür. En tehlikeli cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasındadır. Kan ve korunmasız ilişki yoluyla bulaşır. HIV virüsünün sebep olduğu bu hastalık vücudun bağışıklık sistemini zayıflatıp çökmesine neden oluyor. Böylece kişi hastalıklara karşı savunmasız hale gelir.
Sessiz dönem AIDS ve ileri dönem AIDS olarak iki şekilde görünmektedir. Sessiz dönemde kasıklarda belli olmayacak şekilde bir büyüme gerçekleşir. Kişinin fark etmesi zor olan bu durumda 10 yıl kadar bir süre ile taşıyıcı olabilir. Belli bir sürenin ardından kendini gösterir. İleri dönem AİDS belirtileri açıktır. Yüksek kilo kaybı başlıca belirtiler arasındadır. Kesin bir tedavisi bulunmayan AİDS hastaya ilaç verilerek etkileri azaltılır. Yaşam süresinde artış sağlanan hastanın virüsten kurtulması mümkün değildir. Tedavisinde yapılan çalışma, virüse bağışıklık kazandırmak ve yayılmasını engellemektir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar içinde en tehlikeli olandır.
5.Genital Uçuk
Cinsel organda ve makatta uçuklara sebep olan hastalık virüs kaynaklıdır. Çıktığı bölgelerde kendisini su dolu kabarcıklar şeklinde gösterir. Tespit ve tedavisi kolay bir hastalık olmasına rağmen erken teşhis ve tedavi yapılmadığında çok tehlikelidir. Tedaviden sonra vücutta kalmış olan virüs kendisini tekrar gösterebilir. Kendisini su dolu kabarcıklara göstermektedir. Diğer hastalıklara benzer belirtiler görülebilir. Vücudun maruz kaldığı enfeksiyona bağlı olarak direnç kaybı, halsizlik ve baş ağrısı belirtileri olur.
Kısa süreli bir tedavi ile hastalıktan kurtulmak mümkündür. Antibiyotik ilaçlarla tedavisi yapılmaktadır. 10 günlük bir süreçte büyük ağrı ve sancılara sebep olmaktadır. Yaralar kalıcı iz bırakmadan kaybolur. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında kendisini tekrar edebilen bir virüse sahiptir. Virüsün tekrar kendini gösterebileceğini göz önünde bulundurarak gerekli muayenenin aksatılmaması uygun görülmektedir.
6.LGV
Belirtileri oldukça az olan bu hastalığı kişinin kendisinin anlaması oldukça zordur. Az miktarda kısa sürede iyileşen su kabarcıkları şeklinde kendisini gösterir. Basit gibi göründüğü için fazla önemsenmeyen bu kabarcıklar büyük sorunların habercisidir.
Kendisini su kabarcığı halinde kısa süreli yaralarla gösterdikten sonra sancılı dönem başlar. Kan ile tüm vücuda yayılan hastalık büyük belirtiler ile kendisini göstermeye bağlar. Bağ ve eklem ağrıları, kilo kaybı ve kusma gibi belirtileri görmek mümkündür. Yakın temasla bulaşma özelliğine sahip hastalığa karşı dikkatli olunmalıdır. İlaç tedavisi ile hastalar sağlığına kavuşmaktadır.
7.Sifiliz( Frengi)
Bakteri kaynaklı cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasındadır. Bakteri vücuda nüfuz ettikten sonraki üç haftalık süreçte kendisini gösterir. Cinsel organın etrafında kendine has bir şekil alarak yerleşir. Kısa bir süre sonra azalma görülmektedir. Görülen azalma daha kötüye gittiğinin işaretidir. Kan yolu ile tüm vücuda yayılır ve cilt dökülmelerine sebep olur. Cinsel organın çevresinde hafif bir şişlik ile başlar ve kısa sürede iner. Basit bir kan testi ile anlaşılabilecek hastalıkta şüphe dahi duyulsa yapılmasında fayda vardır. İlerlediği süreçte hasta için tedavisi daha zor bir hale gelmektedir. İleri seviye veya başlangıç seviyesi hastalığın tedavisi ilaçlar ile mümkündür. Sancısız bir süreç için erken teşhis yapılıp tedaviye başlanmalıdır.
8.Klamidya
Diğer cinsel hastalıkların arasında nadir görünmektedir. Nadir görünmesine oranla oldukça tehlikeli olan bu hastalık bakteri kaynaklıdır. Bel soğukluğuna sebep olan bakterinin faklı bir varyantıdır. Tedavisinde ve bulaşmasını engellemede erken teşhis çok önemlidir. Hastalığın tedavisinde erken tanı olası kalıcı sorunları önlemede etkilidir. Varlığını etkin belirtilerle gösteren bu hastalıkta vajinal kaşıntı ve kokulu akıntı meydana gelir. Erkeklerde testis şişliği ve idrarda yanmadır. Belirtilerde şüphe durumunda dahi test yaptırmak sağlığın korunmasında etkilidir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar içinde yer alan klamidya rahatsızlığının tedavisi antibiyotik ilaçlarla kısa sürede yapılmaktadır.
