Eğer siz de çocuğunuzun günden güne büyümeye başlaması nedeni ile ‘ergenlerde cinsel sağlık eğitimi nasıl verilmeli?’ sorusunu sormaya başladıysanız bu yazımız ile ergenlik döneminde cinsel eğitim konusunda aklınıza gelen bütün sorulara cevap bulabilirsiniz. Dilerseniz şimdi gelin, aileler için oldukça önemli olan bu konuyu detaylı şekilde inceleyelim.
Cinsel eğitim, çocukların yetişme dönemindeki en önemli parçalardan birisidir. Bu süreci üç aşamada ele alabiliriz. Okul öncesi, okul dönemi ve son olarak ergenlik döneminde farklı şekillerde sürmesi gereken cinsel eğitim toplumda bulunan cinsel bilgi eksikliğinden dolayı yetişkinlikte bile sürmesinin gerekli olduğunu yaşayarak öğrenmekteyiz. Cinsel eğitim tek seferlik bir konu değildir. Farklı kişilikler tarafından farklı dönemlerde, farklı ve yeni sorularla yeni bilgi ihtiyacı doğurmaktadır.
Ergenlerde Cinsel Sağlık Eğitimi Hakkında Önemli Noktalar
‘Ergenlerde cinsel sağlık eğitimi nasıl verilmeli?’ diye endişelenmenize gerek yoktur. Ergenlik ve çocukluk döneminde sorulan cinsel sorular son derece doğaldır. Ebeveynler ise bu sorular karşısında asla paniğe kapılmamalıdır. Çünkü, çocuklar cinselliği ebeveynleri gibi algılamaz. Haz ve erotizmden uzak bir sorguya sahiptirler. Bu konulardan ziyade kendisini, cinsiyetini ve genel olarak dünyayı algılamaya çalışır. Sordukları sorular ise son derece masumdur.
Cinsel Eğitim Kaç Yaşında Başlamalı?
‘Ergenlerde cinsel sağlık eğitimi nasıl verilmeli?’ sorusundan sonra en merak edilen diğer konu ise cinsel eğitimin kaç yaşında başlaması gerektiğidir. Özetle diyebiliriz ki cinsel eğitim, çocuklar soru sormaya başladığında başlar. Aslında en doğru zaman da budur. Sordukları soruları geçiştirmemek oldukça önemlidir. Böyle bir soru karşısında ses tonunu değiştirip ekstra mimikler olmaksızın, son derece sade ve her zamanki ifadenizle, son derece normal bir konudan bahsettiğinizi hissettirecek şekilde konuşmanız gerekir. Cevabınızı bilmediğiniz sorulara ise bunun cevabını bilmiyorum, fakat öğrenip seninle paylaşacağım gibi cevaplar verilmesi en doğrusu olacaktır.
Cinsel eğitim sırasında bitkilerden ya da hayvanlardan örnek vererek cevaplamak da doğru bir yöntem değildir. Çocuk, bir insandır. Merak ettiği konu ise kendi cinsidir. Kafasını karıştırmayacak sadelikte net cevaplar verilmelidir. Çocuğunuzun soru sorduğu yerin uygunsuz bir ortam olması halinde ise ona bu konunun özel olduğunu ve daha uygun bir zamanda baş başa konuşmanız gerektiğini söylemelisiniz. Ayrıca, çocuklar bu tarz soruları oldukça rahat şekilde soruyor olsa bile aslında içten içe bir utanç duygusu yaşıyor olabilir. Bu nedenle, senin yaşındayken ben de aynı soruları sormuştum veya bu soruyu soracağını bekliyordum, tabi ki konuşalım gibi cevaplar vermek daha sağlıklı olacaktır. ‘Ergenlerde cinsel sağlık eğitimi nasıl verilmeli?’ sorusu kafanızı kurcalamasın, çünkü bu soruya verilecek cevaplar oldukça basittir.
Ergenlik Erkek Çocuğa Nasıl Anlatılır?
Ergenliğe giren çocukların vücutlarının alıştığı şeklin dışına çıkması halinde çocuklar psikolojik zorluklar yaşayabilir. Buna ek olarak sıkılma, utanma ya da kimse ile görüşmeyi istememek gibi davranışlarda sergileyebilir. Aslına bakılırsa ergenliğin erkek çocuğa anlatılması konusu ile ‘ergenlerde cinsel sağlık eğitimi nasıl verilmeli?’ sorusu birbirleri ile birebir bağlantılı konulardır. Ergenlik dönemine giren çocuklar ailelerinden uzaklaşmak isteyebilir. Bu gayet doğal ve yadırganmaması gereken bir konudur. Çocuklarıyla eski iletişimi kaybeden ebeveynler ise endişelenmemeli, aşağıdaki tavsiyelere uyarak ergenlik dönemini çocuğa anlatmalıdır.
- Ergenliğin en belirgin özelliği özgürleşmedir. Bu nedenle ailelerin çatışmaları büyütmek dışında başka bir şeye yaramayacak söylemlerden kaçınmaları gerekir.
- Çocuklar adına karar almak yerine onların alacağı kararlara ilişkin fikirler üretilmeli ve son kararın kendisinde olduğunu bilmesi sağlanmalıdır.
- Nasihat ve öğütlerden ziyade ebeveynler kendi davranışları ile örnek olmalıdır.
- Aile içinde alınacak kararlarda çocuğun fikrini almak özgüvenin gelişmesi için oldukça faydalıdır.
- Eleştirel dilden kaçınılmalı ve yapıcı fikir alışverişleri kurulmalıdır.
Bu dönemin herkes tarafından yaşandığını belirtip doğal, sade ve cana yakın bir dil ile iletişim kurulmasına önem verilmelidir.
Ergenlerde Cinsel Sağlık Eğitimi Nasıl Verilir?
‘Ergenlerde cinsel sağlık eğitimi nasıl verilmeli?’ konusunda bilinmesi gereken en önemli noktalardan biri de özellikle 3-4 yaş arasında bulunan çocukların cinsel kimlik duygularının geliştiğini bilmektir. Çocukların, erkek ya da kız olduklarını fark ederek cinsiyetlerini kabul etmeleri kendi bedenlerini tanımaları ile olur. Bu dönemde erkek ve kız çocuklarının farkı, yetişkin ve çocuk vücudunun farklılıkları gibi konular, ebeveynler tarafından anlatılmalıdır. Ebeveynler, resimler kullanarak insan vücudunu ve cinsel organları tanıtabilirler. Bu sayede çocuk, büyüdükçe vücudun nasıl bir değişim yaşadığını öğrenebilir. Bu öğrenimdeki önemli olan nokta ise vücudun bazı bölgelerinin özel olduğunun ve korunması gerektiğini korkutulmadan vurgulanmasıdır.
Çocuğun üç ila dört yaşlarında cinsiyete özgü olan özellikleri öğrenmeye başlaması, sonraki senelerde yaşayacağı cinsel gelişim için düzenleyici etkiye sahip olacaktır. Taklit etme özellikleri sebebi ile karşı cinsten arkadaşlarına dokunmaları ya da yakın olmayı istemeleri normaldir. Bu durum, yetişkinlerdeki anlamı ile cinsellik içermektir. Böyle bir durumda ebeveynlerin aşırı tepki vermesi çocukları utandıracak ve bu duygularını bastırmasına sebep olacaktır.
14 Yaş Altı Erkek Çocuğu Cinsellik Nasıl Anlatılır?
14 yaş altı erkek çocuk sahibi iseniz cinselliği ona anlatırken bilinmesi gereken bazı konuları göz önünde bulundurmalısınız. ‘Ergenlerde cinsel sağlık eğitimi nasıl verilmeli?’ sorusunu soran birçok ebeveyn maalesef bu kuralları takip etmemekte, çocukların ise ileriki yaşlarda daha büyük sorunlar ile karşılaşmalarına neden olmaktadır. Çocuğunuza cinselliği anlatırken dikkat etmeniz gereken altın kurallar şunlardır:
- Çocuğunuz ile cinsellik hakkında konuşmaktan çekinmeyin. Bu çocuğun gelişimi için oldukça doğal bir süreçtir. Çocuğunuza da bu şekilde yaklaşın.
- Cinselliğe ilişkin soru sormaya başladığı andan itibaren çocuğunuzla iyi ve yapıcı bir iletişim kurmaya özen gösterin.
- Çocuğunuza karşı dürüst olmalısınız. Leylek hikayeleri ile kafasını karıştırmak yerine anlayacağı şekilde sade ifadeler ile bilgilerinizi aktarın.
- Anlamayacağı detaylara girmek için aceleci olmayın.
Aile değerleri her kişi için farklılık sergileyebilir. Önemli olan konu ise kendi değerlerinizi ona dikte etmek ve cinsel eğitim sırasında baskılayıcı tavır takınmak yerine ona anlayabileceği dilden yaklaşmak ve öğretmenlik yapmaktır.
Cinsel İstek Ne Zaman Başlar?
Beden ve haz noktalarının keşfedilmesi çocukluk döneminde başlamaktadır. Özellikle de 2-5 yaş arası çocuklar cinsel organlarına merak ve ilgi duymaktadır. Cinsel ilginin en yüksek yoğunluğa sahip olduğu dönemler ise okul öncesi ve ergenlik dönemidir. Anne-çocuk ilişkisinin iyi olmaması, gergin bir ev ortamı, mutsuzluk ve yalnızlık, mastürbasyona karşı ebeveyn tarafından sert tepki gösterilmesi, enerjinin yeterince harcanamaması gibi durumlarda çocuklar sıklıkla mastürbasyon yapabilmektedir.
Bilinçli cinsel etkinlikler genellikle ergenlik döneminde yapılmaya başlanan mastürbasyon ile başlamaktadır. ‘Ergenlerde cinsel sağlık eğitimi nasıl verilmeli?’ sorusunu soran ebeveynler bilmesi gereken husus, çocukların ergenliğe girmeleri ile cinsel davranışlarında belirgin farklılıklar sergileyeceğidir. Ergenliğe giren çocukların, 12-16 yaşları arasında cinsel istek duymaları ya da mastürbasyon deneyimine sahip olması doğaldır. Ebeveynlerin, çocukların bu ilgi ve meraklarını baskılayacak davranışlar sergilemeleri ileride büyük sorunlara yol açabilir.
