Çocukların besin rutininde sebzelerin yeri oldukça önemli olsa da çocuklar pek de sebze yemeyi tercih etmiyor. Çocukların sebzeleri severek tüketmiyor olmasında dolayı anne ve babalar çocuğa sebze sevdirmenin yolları hakkında araştırmaya yöneliyorlar.
Yalnızca mamadan, ek gıdaya geçen çocuklar değil, farklı yaş gruplarındaki çocuklar da sebzeden hoşlanmıyor. Sebze yemeye küçük yaşlarda alıştırılmayan çocuklar ise ileriki yaşlarında da sebzeden yemekten uzak durabiliyor. Hemen hemen her evde büyük mücadele verilen sebze sevdirme çabası, zorlu bir mücadeleye dönüşebiliyor. Sağlık için oldukça önemli olan sebzeler her yaş grubunun tüketmesi gereken en önemli besinlerdendir. Vitamin ve mineral zengini olan sebzeler, gelişim sürecinin önemli bir parçasıdır. Yetişkinlikte daha çok düşük kalorileri sayesinde fazla kilo alımının önüne geçmeye yarıyor. Anneler ise küçük yaşlarda çocuklarına sebze sevdirmek için püre ve soslar hazırlayarak öğünleri zenginleştirmeye çalışıyor.
Çocuğa sebze sevdirmenin yolları hakkında dikkat etmeniz gereken ilk şeyler; sabırlı olmak ve ısrarcı olmamaktır. Çünkü ısrarcı bir tavır, çocuğun da yememek için inatçı bir tavır takınmasına yol açabilir. Aksine yemek esnasında ‘Bu yemekten yemek ister misin?’ gibi sorular ile çocuğunuza söz hakkı tanımalısınız. “Çocuğa sebze sevdirmenin yolları” başlıklı bu yazımızda çocuklara sebze sevdirmek için bazı püf noktaları derledik.
Çocuklar Neden Sebze Sevmez? Çocuğa Sebze Sevdirmenin Yolları
Çocuğa sebze sevdirmenin yolları hakkında incelememize geçmeden önce çocukların neden sebze sevmediğine bakalım:
- Evrimleşme sürecinde sıklıkla acı bir tadı olan ya da zehirli bitkiler ile karşılaştığı için tatlı olan besinlere daha fazla güvenmiştir. Günümüzde de çocuklar daha az tadı olan ya da tatlı olmayan sebzeleri yemek istemez.
- Dilde bulunan tat tomurcukları tatlı ve tuzlu tatları tercih eder. Çocuk döneminde ise dil üstündeki tat tomurcukları ve koku duyusu yetişkine göre daha hassastır. Dolayısıyla genellikle daha acı tada sahip olan ya da ekşi olan sebzeleri çocuklar tüketmek istemez.
- Anne babalar sıklıkla ek gıda döneminde çoğunlukla farkında olmadan çocuklarına sebze yemeleri konusunda ısrarcı oluyor. Israrcı olmak ve çocuğu kandırarak yedirmeye çalışmak çocukta ters etki yaratır. Sürekli sebze tüketmesi için çocuğa baskıda bulunmak da çocuğun inatlaşmasına sebep olur. Bu durum da pek çok çocuğun sebzeleri yeme konusunda olumsuz duygulara sahip olmasına yol açar. Bu deneyim çocuğun sebzelere karşı ilgisiz ve hevessiz olmasının nedenleri arasındadır.
- Lahana, karnabahar, brokoli ve brüksel lahanası gibi sebzeler pişerken ağır bir koku yayar. Bu koku çocuk üzerinde olumsuz bir algıya neden olur. Ayrıca bu sebzeler çiğneme sürecinde ağız içinde kötü tat ve koku hissedilmesine neden olabilir. Bu durum da çocukların sebzeleri sevmesi ve isteyerek tüketmesinin önünde önemli bir engeldir.
Çocuğa Sebze Sevdirmenin Püf Noktaları Nelerdir?
Çoğumuz çocukluk dönemlerimizde seçici oluyoruz değil mi? Dolayısıyla çocuğa sebze sevdirmenin yolları neler şeklinde bir arama yapıyorsanız aşağıdaki sizin için derlediğimiz tavsiyelerimize göz atabilirsiniz.
Israrcı Tavırdan Uzaklaşın!
Çocuklara ısrar ettiğinizde sıklıkla tersini yapmak eğilimindedirler. Yemek konusunda da ısrarcı olmak, onları sebze yememe eylemine itecektir. Çocuğa sebze sevdirmenin yolları arasında en önemli yöntemlerinden biri kesinlikle sabırlı bir yaklaşım benimsemenizdir. Çocuğunuz sebze yemek istemediğinde sebzenin faydalarını anlatabilirsiniz.
Sebzeleri Tanımasına Fırsat Verin
Çocuğunuzun sebze sevmesi için o sebzeyi tanıması önemlidir. Çocuğa sebze sevdirmenin yolları arasında yer alan yöntemde, çocuğunuz sebze sevmediğinde “yemiyor” diyerek pes etmeyin. Çocukların bir besini sevebilmesi ve alışması için onu en az 6 – 7 kez masada görmesi gerekiyor. Yeterince görmesi ve tanımasına fırsat verdiğinizde merak ederek; tadına bakmak isteyebilir.
Sebzeleri Diğer Besinler ile Kamufle Etmekten Kaçının
Annelerin, çocuğa sebze yedirme yolları arasında en çok tercih ettiği strateji, diğer besinlerin içine saklamaktır. Fakat bu yöntemi çok kullanmamalısınız. Çünkü bu yöntem kısa sürede etkili olmaktadır. Fakat asıl amaç ise uzun süreli sebze yeme alışkanlığı yaratmaktır. Fakat başlangıç için iyi bir adım olabilir. Ayrıca bu yöntem, çocuğunuzun severek tükettiği bir besini daha az sevmesine neden olabilir. Örneğin peynir yemeyi seven bir çocuğa lahana yedirmek için peyniri kullanırsanız, peynire duyduğu ilgiyi kaybetmesine sebep olabilirsiniz.
Sebzeleri Farklı Formlarda Sunun
Çocuğa sebze sevdirme yolları arasında yer alan yöntemlerden biri de farklı yöntemleri kullanmaktır. Sebzeleri tencere yemeği olarak yedirmeye çalışmak zorunda değilsiniz. Tencere yemeği, haşlanmış, buharlanmış sebzelerin yanı sıra yeni lezzetler de tercih edebilirsiniz. Mücver, sebze çorbası, sebzeli kek, makarna sosu, sebzeli omlet gibi farklı formlarda sebzeleri kullanabilirsiniz.
Çocuğun sebzelerin gerçek hallerini öğrenmesi için sebze meyve alışverişini onunla yapın. Bu sayede bilişsel gelişimini de destekleyebilirsiniz. Bu durum çocuğun, aldığı sebzeyi merak etmesini ve tadına bakmak istemesini sağlayacaktır.
Sebzeleri Beraber Pişirin
Çocuğunuzun söz hakkına sahip olması, onun öz güvenini geliştirecektir. Beraber alışverişe çıkarak; aldığınız sebzelerin pişirme süreçlerine çocuğunuzu dahil etmeniz, onun için oldukça önemlidir. Yemeğin nasıl pişireceğinize ilişkin çocuğunuza seçenekler sunabilirsiniz. Örneğin, “patlıcanı fırına mı pişirmek istersin, tencerede mi?” gibi seçenekler sunabilirsiniz. Ayrıca yemek pişirme sürecinde çocuğunuzdan size yardımcı olmasını rica edebilirsiniz. Bir oyuna dönüşen pişirme sürecinin sonunda yaptığı yemeğin lezzetini de merak edecektir. Bu esnada sebzelerin ne kadar önemli olduğu hakkında bilgiler de verebilirsiniz.
Sebzeleri ana öğün olarak sunmak yerine ana öğünün yanında garnitür olarak sunabilirsiniz. Protein ve karbonhidrat temelli bir öğünün yanına birkaç sebze parçası ilave edebilirsiniz. Bu sayede çocuğunuz sebzeyi yemese de sebze ile tanışıklığını artmış olacak.
Beraber Yemek Yiyin
Çocuğunuzun model alarak öğrendiğini unutmamalısınız. Bu durumda rol model olarak ebeveynlerini alacaktır. Dolayısıyla çocuğa sebze sevdirmenin yolları arasında sofrada beraber oturarak beraber aynı yemeği yemek önemlidir. Sizin tabağınızdaki sebzeyi yediğinizi gören çocuk da sebzeyi yemek ya da en azından tadına bakmak isteyecektir.
Siz Yemezseniz Çocuğunuzun Yemesini Bekleyemezsiniz
Ebeveyn olarak mutlaka çocuklarınız ile sebze tüketmelisiniz. Eğer evde sebze tüketmiyorsanız ve yalnızca çocuğunuz için sebze hazırlıyorsanız çocuğunuzda sebze yeme alışkanlığı gelişmez. Çocuklar yiyecekler ile güvenli bir bağ kurmak için ebeveynlerinin o besinlere tepkisini ve ilgisiniz analiz ederler. Eğer siz fasulye sevmiyorsanız, çocuğunuzda yemek istemeyecektir. Bu nedenle ilk olarak siz davranışlarınız ile çocuğunuza yol gösterici olmalısınız.
Sebzeli Atıştırmalıklar Hazırlayın
Evde çocuğunuz ile dip soslar hazırlayabilirsiniz. Ayrıca sağlıklı sebzelerden oluşan atıştırmalıklar da hazırlayabilirsiniz. Ara öğünlerde hazırladığınız sağlıklı atıştırmalıkları ve dip sosları çocuğunuza sunabilirsiniz. Sebzeli ve meyveli içecekler hazırlayabilirsiniz. Çocukların sevdiği lezzetlerden biri olan evde sebzeli pizza yapabilirsiniz.
Sebzeleri değişik şekillerde doğrayarak çocuğunuzda merak uyandırabilirsiniz. Çocuğa sebze sevdirmenin yolları arasında şekilli tabaklama yöntemini de tercih edebilirsiniz. Örneğin sebzelerden insan yüzü yapabilirsiniz. Şimdi kulaklarını yiyelim, hadi gözlerini yiyelim şeklinde oyunlaştırabilirsiniz. Bu yöntem ile çocuğunuzun bilişsel gelişimine de destek olabilirsiniz. Ayrıca yıldız şekli, kare şekilli ya da ayıcıklı doğrayıcılardan yardım alabilirsiniz.
