Erkeklerde Kısırlık Tedavisi

Erkeklerde kısırlık, son dönemlerde erkeklerin sıklıkla karşılaştığı önemli sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. İlişkide korunma olmadığı halde 1 yıl içerisinde gebelik sağlayamama oranı toplumda %15’ ten %16’ ya yükseldiği görülmüştür. Bununla birlikte ikinci yıl bu oran %50, üçüncü yılda ise maalesef ‘%65’ e kadar ilerlemektedir. Buna göre, şunu anlayabiliriz ki birinci yıldan sonraki yıllarda eşlerin normal yoldan çocuk sahibi olabilme şansı zaman içerisinde daha da azalmaktadır.

Kısırlık şüphesi yaşayan çiftlerden ilk erkeğin tetkikleri yaptırması her iki taraf için daha faydalı olacaktır. Çünkü erkeklerde kısırlık tedavisi için yapılan tetkikler daha kolaydır. Bu yüzden daha kısa sürede sonuçlanır. Bu süreçte eşler daha az stres altına gireceğinden süreci daha rahat atlatabilirler.

Erkeklerde Kısırlık Sebepleri

Erkeklerde kısırlığın altında birçok faktörler çıkabilmektedir. Ancak tüm tetkiklere ve tahlillere rağmen sonuca ulaşılamadığı durumlarda olmuştur. Bu durumda erkeklerde kısırlık tedavisi başlamadan kadının doğurganlık potansiyeline bakılır. Örneğin; kadının önceden çocuğu olup olmadığı ve en önemli etkenlerden birisi olan yaşı gibi durumlar da göz önünde bulundurulmalıdır. Erkeklerde kısırlığın başlıca sebepleri ise;

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar,
Çocuklukta geçirilen ateşli enfeksiyonlar,
Çevresel etkenler,
Doğuştan oluşan ürogenital anomaliler,
Genetik bozukluklar,
Hormonal nedenler,
İdrar yolu enfeksiyonları,
İnmemiş yumurta,
Kemoterapi ve radyoterapi almış olmak,
Kimyasal etkenler,
Sonradan oluşan ürogenital anomaliler,
Testis kanseri,
Varikosel (yumurtalık damarlarında varisleşme) olarak sıralayabiliriz.

Bunların yanında bilinçsiz ilaç kullanımı, uyuşturucu maddelerin kullanımı ve vücut geliştirmek için kullanılan protein tozları adı altında satılan ürünlerin kullanımı vücudun hormonal dengesini bozar. Bu gibi faktörler çocuk sahibi olmaya engel olduğundan erkeklerde kısırlık tedavisi gerektirir.

Erkeklerde Kısırlık (İnfertilite) Belirtileri

Erkeklerde kısırlık sebepleri

Erkeklerde kısırlık (infertilite) belirtileri karşı cinsin kısırlık belirtilerinden daha nadir ortaya çıkmaktadır. Kısırlık problemini yaşayan çoğu erkek, bebek sahibi olmak isteyip olamadığı için doktora başvurduğunda bu problemi öğreniyor. Erkeklerde kısırlık belirtileri aşağıdaki gibi sıralanır:

Belirtileri olarak boşalmada ve sertleşmede zorlanırlar.
Cinsel birlikteliğe karşı heyecanlarını kaybederler ya da aksine ilgileri daha da artar.
Saçlarının daha çabuk veya daha yavaş uzamasını fark ederler.
Erkeklerde kısırlık tedavisi kapsamında şunu söyleyebiliriz: Testislerinde ağrı ya da acı hisseden veya olağanüstü bir dairesel oluşum görenler ve testisleri normalinden daha küçük olan kişilerin kısırlık ihtimalini göz önünde bulundurmaları daha doğru olabilir.

Bu belirtiler olmamasına karşın erkeklerde kısırlık (infetilite) de yaşanma ihtimali de vardır. Kesin tanı ancak yapılan tetkikler ardından konur. Bu tanıdan sonra doktorun verdiği reçeteye göre tedaviye başlanır.

Erkeklerde Kısırlık Muayenesi ve Tanısı

Bu rahatsızlıkta doğru tedavi uygulanabilmesi için doğru tanı konulabilmesi gerekmektedir. Çocuk sahibi olmak isteyip olamayan eşlerin öncelikle detaylı bir öyküsü raporlanır. Fiziki muayenenin yapılmasının ardından yapılan tetkik semen analizidir. Erkeğe yaptırılan günlük cinsel perhizden sonra erkeğe semen analizi yapılır. Bu analiz uygun tedavi yönteminin seçimi ve sonuca daha hızlı ulaşmak bakımından çok önemlidir. Erkeklerde kısırlık tedavisi kapsamında doğru tanının konulabilmesi için ürolog tarafından erkeğe aşama aşama aşağıdaki tetkikler uygulanır.

1. Fiziki Muayene

Fiziki muayene Kısırlıkta (infetilite) erkeğe bağlı sorunları meydana çıkarmak için kullanılan tetkiklerin ilk sırasında sperm testleri gelir. Sperm sayısı gibi sperm hareketliliği ve birçok değişken sonuçların değerlendirildiği sperm testlerinin yanı sıra diğer etkenlerden önemlidir. Bunlar erkeklerin geçmişteki sağlık öyküleri ve fiziksel yapılan tetkikleridir.

2. Laboratuvar Testleri

Semen yani meni analizi dediğimiz tetkiklerde 48 saatlik cinsel perhizden sonra alınan taze meni değerlendirilir. Sperm sayısı her tetkikte farklılık gösterir. Semen analizi en az 2 kez yapılmalıdır. Çıkan analizlerde sperm sayısı hareketliliğine bakılır. Spermiyogram veya semen analizi denilen bu test ile erkek faktörlü kısırlık tanısı konulur. Test sonuçları normal ise erkek de başka bir incelemeye gerek yoktur. Erkeklerde kısırlık tedavisi başlangıç değerlendirmesi için ilk yapılması gereken pratik ve yararlı bir testtir.

3. Tanı Koyduran Testleri

Meni analizinde sperm sayım değerleri normalin altında tespit edilirse sırasıyla aşağıdaki işlemler yapılır:

İdrar Analizi: İdrarlarda beyaz kan hücrelerinin (lökosit) varlığı prostat enfeksiyonunu veya idrar yolu enfeksiyonunu gösterir. İdrarda yüksek sayıda sperm bulunması durumunda idrar torbasına semen kaçtığına işaret eder.
Hormon Analizi: Bu testler testis fonksiyonları hakkında bilgi verir. Serum LH, FSH, TSH, prolaktin ve testosteron düzeylerine özenle bakılır.
Semende Lökosit Sayısı: Antikorlar veya özel boya yardımıyla menideki beyaz kan hücrelerinin sayısına bakılır. Bunların fazla olanları genital sistem iltihabını gösterir ve mutlaka tedavi edilmelidir. Bunun tedavi edilmesini gerektiren durum genital sistemdeki iltihaptır. Spermlerin dölleme ve hareket yeteneğini azaltır sonrasında ise kadın genital sistemine bulaşır.
Ultrasonografi: Varikosel (Yumurtalık Damarlarında Varisleşme) ve sperm kanallarındaki darlıklar hakkında bilgi verir. Erkeklerde kısırlık tedavisi olarak en çok sonuç veren testlerden birisidir.
Testis Biyopsisi: Menide sperm bulgusu rastlanmadığı durumunda anestezi altında cerrahi müdahale ile operasyon gerçekleşir. Bu operasyonda iki testis dokusu açılır ve mikroskop altında sperm hücresi taranır. Bulunan sperm hücreleri sağlıklı ortam sağlandıktan sonra dondurularak saklanılabilir veya hazır halde bulunan yumurtalara mikroenjeksiyon yapılır.
Azoospermi: Menide sperm görülmemesi durumu iki temel nedenden olur. Vaz deferens adı verilen sperm taşıyıcı kanallarda tıkanıklıktan veya testislerde sperm yapımının durmasından kaynaklanır.
Kanal Tıkanıklığı: Testislerde sperm yapımı normal şekilde mevcuttur. Spermlerin taşındığı kanallarda vazektomi, iltihap, doğumsal mekanik blokaj vardır. Bu durumda meni oranı oldukça azdır. Erkeklerde kısırlık tedavisi kapsamında şunu söyleyebiliriz: Vaz deferenslerin bilateral konjenital yokluğu izole bir anne karnındaki bebeklerde görülen genetik bir hastalık olabilir. Ayrıca sistemik kistik fibrozis rahatsızlığının nedeniyle de meydana gelebilir.

laboratuvar testleri

Öncellikle belirtelim ki hangi tedavi yöntemine başlanılırsa başlansın, ilk olarak beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi, alkol, sigara ve uyuşturucu maddeler gibi zararlı alışkanlıklardan uzaklaşılmasının yanında düzenli uyku alışkanlığı kazanma gibi yaşam kalitenizi yükseltmek kısırlık tedavisi için oldukça önemlidir. Erkeklerde kısırlık tedavisi yöntemlerini sizler için sıraladık:

Varikosel Tedavisi

Kısırlık tedavisi olarak bilinen en fazla görülen varikosel rahatsızlığında tedaviye en çabuk cevap veren yöntemlerden birisidir. Kısırlık ve varikosel birlikte görüldüğü vakalarda, sperm kalitesini değerlendirmek için sperm DNA hasarı belirlemesi yapılır. Operasyon sonrası her 200 hastanın 150’sinin sperm kalitesinde artış olur. Buna göre gebelik başarısı %40’lara çıkar.

Sperm Kanallarındaki Tıkanıklıklar Nedeniyle Uygulanan Tedavi

Tıkanan kanallar mikroskop ile tespit edilir. Bu operasyon neticesinde meninin dışarı atılabilmesi sağlanır. Bunun mümkün olmadığı durumlarda gebelik sağlamak isteyen eşlerden erkeğin testisinden sperm elde edilerek (TESA, MESA) tüp bebek yöntemi ile gebelik sağlanır.

Hormonal Nedenler Nedeniyle Yapılan Tedavi

Hormonal bozuklukla kısırlık tanısı konulan hastalarda ilaçlı tedaviye başlanır. Böylelikle 6 ay ila 1 yıl arasında ilaç kullanımı sonrası erkeklerde sperm üretimi başlar.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Nedeniyle Yapılan Tedavi

Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan dolayı oluşan kısırlık için erkeklerde kısırlık tedavisi medikal yolla yapılır. Ancak virüslerin cinsel yolla bulaştığı hastalıklarda kesinlikle virüsün ilaç ile ortadan kaldırılması mümkün değildir. Genital siğiller ise elektrik ile yakma yöntemi, elektrik ile dondurma yöntemi veya lezyon üzerine ilaçlar sürülerek ortadan kaldırılabilirler. Ancak virüs vücutta kuluçka dönemini geçirdikten sonra siğiller yeniden doğar. Tekrar bulaşma ihtimalini engellemek için diğer eşinde muayenesi ve tedavisi mutlak gereklidir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmanın yolu mutlaka kondom kullanmaktır. Cinsel olarak aktif olan her bireyin bu konuda bilgi sahibi olması ve bilinçlenmesi en etkin yoldur.