Taşikardi, halk arasında kalp çarpıntısı olarak bilinir ve kalbin normal ritminden hızlı atması olarak tanımlanır. Bu hastalığa bir tür kalp ritmi bozukluğu da denilebilir. Sağlıklı ve erişkin her bireyin kalbi dakikada yaklaşık 60 – 100 arası bir atış sayısına sahiptir. İşte bu hastalık, kalp ritminin 100’ün üstüne çıkmasıdır. Bu hastalığı yaşayan kişilerde kalp ritmi dinlenme halindeyken bile normalin üstündedir.
Egzersiz, travma, stres gibi bazı durumlarda kişilerin kalp çarpıntısı yaşamaları normaldir. Bu durum bir hastalığa bağlı olarak da görülebilir. Ancak çarpıntı herhangi bir fizyolojik neden olmaksızın da ortaya çıkabilir. Bu da üzerinde düşünülmesi ve bir doktora danışılması gereken bir durumdur. Aksi takdirde bu rahatsızlık tedavi edilmezse ölümcül sonuçlar bile meydana getirebilir. Zira kalbin normalden hızlı çalışması aynı zamanda daha fazla oksijen ihtiyacını da beraberinde getirir. Zaman içerisinde de bu normalin dışında gelişen durum, oksijen açığının ortaya çıkmasına sebep olur. Oksijen açığı belirgin şekilde arttığında bu durum hücrelerin ölmesine ve kalp krizi riskine sebep olabilir. Bu sebeple bu hastalıkta asla ihmal olmamalı, bu hastalığın zamanında tedavi edilmesine özen gösterilmelidir.
Taşikardinin Belirtileri
Kalbin normalden hızlı atmasıyla taşikardi fark edilebilir. Bunun dışında bu hastalığın belli başlı belirtileri aşağıdaki gibidir:
- Baş dönmesi
- Nabzın hızlanması
- Nefes daralması
- Göğüs bölgesinde rahatsızlık hissi
- Kalp atışlarını her zamankinden fazla hissetmek
- Sersemlik
- Tansiyonun düşmesi
- Ani güçsüzlükler oluşması
- Yorgunluk ve halsizlik
- Bayılma
- Bilinç kaybı
Yukarıda sıralanan belirtilerden birini ya da birkaçını yaşıyorsanız vakit kaybetmeden doktorunuza başvurmalı, gerekli muayeneleri olmalı ve duruma göre gerekiyorsa tedavi olarak tedbirlerinizi almalısınız. Aksi takdirde sadece bir kalp çarpıntısı diye geçiştirdiğiniz durum daha kötü sonuçlara sebebiyet verebilir. Erken teşhis ve tedavi taşikardide de son derece önem art etmektedir.
Taşikardinin Türleri
Farklı şekillerde kendini gösterebilen bu hastalığın 6 türü bulunur:
1. Sinüs Taşikardisi
Taşikardi türleri arasındaki en masum olanı sinüs taşikardisidir. Sinüs taşikardisinde kalp ritmi düzenlidir ancak kalp atış hızı normalin üstündedir. Çok nadir durumlarda kalp atış hızı dakikada 150’yi geçse de daha çok 100 – 130 arası kalp atışı bu türde görülür. Genellikle korku, heyecan gibi duygu durumlarına ya da aşırı alkol, kafein tüketimi gibi alışkanlıklara bağlı olarak ortaya çıkan bu hastalığın altında yatan başka sebepler de vardır. Taşikardinin en masum türü olsa bile dikkatli olunmalıdır. Genellikle hastalığın bu türünün altında yatan sebeplerin ortadan kalkması durumunda tedavi edilebilir. Çok nadir durumlarda kalple ilgili bir sebebe bağlı olarak meydana gelir.
2. Atrial Fibrilasyon
Çeşitli sebeplerle büyüyen sol kalp kulakçığı sebebiyle oluşur. Sol kalp kulakçığının büyüme sebepleri arasında kapak hastalıkları, yaş, uyku apnesi, hipertansiyon, zehirli guatr gösterilebilir. Hastalığın bu türünde düzensiz kalp ritmi görülür. Çoğu atrial fibrilasyon bir süre sonra geçer. Ancak her zaman her şey yolunda gitmeyebilir ve bazen atrial fibrilasyon rahatsızlıkları tedavi gerektirir. Zamanında tedavi edilmezse ciddi semptomlara sebebiyet verir. Kalp içinde pıhtı oluşma ve felce neden olma ihtimali en önemli tehlikeleridir. Bu nedenle tedavide geç kalınmamalı, uzman bir doktora başvurulmalıdır.
3. Atrial Flutter
Atrial flutter, atrial fibrilasyona benzer ama hastalığın bu türünde kalp atışları daha düzenlidir. Kendi kendine düzelebileceği gibi bazı durumlarda bu hastalık tedavi de gerektirebilir. Bir doktora başvurulmasında fayda vardır.
4. Ventriküler Taşikardi
Ventrikül adı da verilen kalp karıncıklarında başlayan taşikardi vakaları bu grupta yer alır. Ventrikül atımlarının hızlı olması kalbin dolmasına müsaade etmez. Dolayısıyla kalp yeterli kanı vücuda pompalayamaz. Kısa ventriküler atakları hiçbir zarara sebebiyet vermeden geçip gidebilir. Ancak birkaç saniyeden uzun süren ataklar, hayatı tehdit eden durumlara neden olabilir. Zamanında müdahale edilmelidir.
5. Ventriküler Fibrilasyon
Kalp hücrelerinin kasılması yerine titremesine sebep olan ritim bozukluğu türüdür. Kalp pompa özelliğini kaybettiği için kan akımı durur. İlk birkaç dakika içinde müdahale gerektirir ve kalbin düzenli bir ritme dönmesi sağlanmalıdır. Aksi takdirde ölümle sonuçlanabilir. Acil elektrik şoku uygulanmalı, elektrik şoku imkânı yoksa hastaya kalp masajı yapılarak acil bir şekilde elektrik şoku imkânı olan bir yere hasta yetiştirilmelidir.
6. Supraventriküler Taşikardi
Atriyum adı da verilen kalp kulakçıklarından kaynaklı olan aritmileri yani kalp ritmi bozukluklarını ifade eden bir türdür. Hastalığın bu türünde çarpıntı aniden başlar ve yine aniden sonlanır.
Taşikardinin Nedenleri
Bu rahatsızlığa stres ya da egzersiz gibi durumlar sebep olabileceği gibi bu hastalığın altında yatan başka sebepler de olabilir. En yaygın olan sebepler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Ateş
- Yüksek dozda kafein ve alkol
- Yüksek tansiyon ya da düşük tansiyon
- Kanda bulunan sodyum, kalsiyum, potasyum ya da magnezyum gibi elektrolit seviyelerinin dengesiz olması
- Çeşitli ilaçların yan etkileri
- Normalden fazla aktif olan tiroid bezi
- Anemi
- Sigara tüketimi
- Uyuşturucu madde kullanımı
- Kalp yetmezliği ve kalp krizi
- Uyku apnesi
- Akciğerle alakalı hastalıkların olması
- Kalp kapağı hastalıkları
- Çeşitli sebeplerle kalbin sol kulakçığının büyümesi
Bu sebepler kişide taşikardinin ortaya çıkmasına sebep olabileceği gibi bazen taşikardiye sebep olan durum açığa çıkarılamayabilir.
Taşikardinin Tanısı ve Tedavisi
Taşikardi şüpheleri taşıyan birinin önce tıbbi geçmişi dinlenir ve kapsamlı bir fiziksel muayenesi yapılır. Daha sonra EKG cihazı ile hastalık tespiti yapılır. Hastalık EKG ile saptanamazsa holter adı verilen cihaz takılır ve hastanın kalp ritmi 24 saat boyunca kaydedilir. Bazı durumlarda ise efor testi, MRG ya da TEEPS çalışmaları bu hastalığın tanısında kullanılabilir.
Tanı koyulduktan sonra tedavi süreci hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve hastalığın türüne göre değişiklik gösterebilir. Tedavide kalp hızının yükseldiği durumlarda onu yavaşlatmak, gelecekte oluşabilecek sorunları engellemek, bu sorunların ortaya çıkarabileceği başka rahatsızlıkları engellemek, bu hastalığın altında yatan başka bir hastalığı tedavi etmek amaçlanır. Tüm bunların sonucunda hastaya ve hastalığın türüne göre vagal manevralar, ilaçlar, kardiyoversiyon, defibrilasyon yöntemlerinden biri kullanılarak tedavi yoluna gidilir.
