Çağın sorunu olarak nitelendirilen diyabet birçok komplikasyonu da beraberinde getiren bir hastalıktır. Bu hastalık farklı türlere sahip olduğundan farklı tipleriyle anılır. Diyabet türlerinden biri olan tip 2 diyabet ise daha çok ileri yaş grubunda veya kilo problemi olan kişilerde görülür. Bu tip diyabette hastanın insülin sentez mekanizmasında bir sorun görülmemektedir. Ancak hücreler gelen insülini kabul eder ve kan şekeri düzeyi yükselir. Kan şekeri düzeyi yükselmesinin sonucunda da çeşitli sorunlar meydana gelir. Bu da hastaların hayat kalitesini düşürür. Ülkemizde de bu hastalıkla savaşan birçok kişi bulunur.
Tip 2 Diyabet Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Her hastalık gibi bu hastalığın da bazı belirtileri bulunur. Belirtileri yavaş yavaş ortaya çıkan tip 2 diyabet bazı spesifik durumlarla anlaşılabilir. Bu durumların görülmesi teşhis için yeterli olmasa da ön tanı için ipucu olabilir. Bu hastalığın belirtileri arasında şunlar vardır:
- Sık sık idrara çıkma ihtiyacı
- Aşırı su içme isteğinin varlığı
- Ağız kuruluğu görülmesi ve oral hijyeninin bozulması
- Ciltte kuruluk ve nedensiz kaşıntı
- Sık yaşanan enfeksiyonlar
- Ağız kokusu
- Sinirlilik hali
- Dinlenerek geçmeyen ve sürekli hissedilen halsizlik
Bu belirtiler genel olarak Tip 2 diyabetin habercisidir.
Tip 2 Diyabet Neden Olur, Nasıl Teşhis Edilir?
Bu diyabet hastalığında vücuttaki hücrelerin insüline duyarsızlaşması söz konusudur. Tip 2 şeker hastalığı için en önemli nedenler obezite ve sağlıksız yaşamdır. Vücuttaki yağ oranı arttıkça diyabet riski de artacaktır. Genetik olarak yatkın olan kişilerin hareketsiz bir yaşam sürmeleri ve düzensiz beslenmeleri de bu hastalıkla sonuçlanabilir.
Diyabet şüphesi olan hastaların teşhisinde doktorlar birtakım değerlendirmeler yapmaktadır. Bu hastalıkta teşhis üç farklı şekilde konulabilir. İlk yöntemde hastadan kan alınır ve birtakım değerler ölçülür. Bu değerlerden biri olan HbA1C ölçümünde sonucun %7-7.5’in üzerinde olması hastanın diyabetli olduğu anlamına gelir. Hastanın kan şekeri ölçümünün 200mg/dL üzerinde olması ve hastanın semptomatik olması da bir diğer teşhis nedenidir. Son teşhis yönteminde ise açlık glikoz ölçümünün 126mg/dL üzerinde çıkması ve hastanın semptomatik olması tanı koydurucudur.
Tip 2 Diyabet Kimlerde Görülür?
Tip 2 şeker hastalığı belli gruplarda daha sık görülmektedir. Bu gruplar arasında obezite hastaları ve yaşlı kişiler bulunur. Genellikle hastalara 30 yaş üstünde tanı konulur. Genetik olarak diyabet yatkınlığı da mümkündür. Gebelik diyabeti görülmüş kişilerde de ilerleyen dönemlerde bu hastalığın ortaya çıkma ihtimali vardır. Sağlıksız ve hareketsiz yaşam hatalığın görülme riskini oldukça yükseltir. Diyabet belirtileri gösteren ve risk grupları içerisinde yer alan kişiler mutlaka bir doktora danışmalı ve gerekli testleri yaptırmalıdır.
Tip 2 Diyabet Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Şeker hastalığı tedavisinde temel amaç komplikasyonları azaltmak ve hastanın organlarına verilecek hasarı önlemektir. Bununla birlikte kan şekerinin normal aralıkta tutulması hedeflenir. Tip 2 diyabet hastaları tedavi edilirken birtakım ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçlar genellikle hap formatındadır ve her gün kullanılması gerekir. İlaçlar insülin duyarlılığını veya sentezini artırmaya yöneliktir. Tedavi yalnızca ilaç kullanımını değil; aynı zamanda daha sağlıklı bir yaşam şeklini de kapsar.
Bu hastalığa sahip olan kişiler mutlaka spor yapmalı ve sağlıklı beslenerek şekerlerini dengede tutmalıdır. Hastaların şeker düzeylerinin ölçülmesi tedavinin gidişatını belirlemede önemlidir. Glukometre veya şeker aleti olarak bilinen cihaz arayıcılığıyla şekerlerini ölçen hastalar şeker düzeylerini kaydetmelidir. İlgili hekimler, hastaların şeker düzeyi kayıtlarına bakarak ilaçların doz ayarlamalarında değişikliğe gidebilir. Tip 2 diyabetli hastalar, tedavilerinin gerektirdiği kurallara uydukları sürece sağlıklı bir birey olarak yaşamlarını sürdürebilirler.
Tip 2 Diyabette İnsülin İğnesi Kullanılır mı?
Bu hastalığın teşhisini almış kişiler genellikle insülin iğnesi kullanımı konusunda endişelenir. Ancak genel tedavi protokolünde insülin iğneleri bulunmaz. Çünkü hastaların insülin sentez mekanizmalarında bir sorun yoktur. Fakat kan şeker düzeyi ayarlanamayan kimi hastalarda insülin iğnesi kullanımına başlanabilir. İlaçlarını düzenli kullanmayan, beslenme programına uymayan veya oldukça hareketsiz yaşayan tip 2 diyabet hastalarında genellikle bu durum görülür. Bu tipteki diyabetli hastalar, rutin kontrollerini aksatmayarak kontrolsüz diyabet riskinden korunabilir.
Tip 2 Diyabet Hastaları Nasıl Beslenmelidir?
Bu hastalık yalnızca ilaçlarla tedavi edilecek bir hastalık değildir. Hastalık; sporla ve sağlıklı beslenmeyle kontrol edilmek durumundadır. Bu nedenle şeker hastaları belirli bir diyet programı çerçevesinde beslenmelidir. Hastanın beslenme şekli kişiye özel olarak değişir. Özellikle obezite hastası olan diyabetliler kilo vermeye yönelik beslenir. Ancak kesin sınırlar ve beslenme şekli bir doktor ve diyetisyen tarafından dikkatle belirlenmelidir. Kişisel beslenme programlarının dışında tip 2 diyabetlilerin genellikle şekerli içecekler ve besinler tüketmemesi de tavsiye edilir. Beyaz un kullanılarak yapılan hamur işleri, ağır ve yağlı yemekler de tüketilmemesi gereken besinler arasında yer alır.
Tip 2 Diyabet Ameliyatla Tedavi Edilebilir mi?
Diyabetin ameliyatla tedavisi genellikle obezite hastaları için geçerli bir durumdur. Hastaların mide küçültme ameliyatı uygulamasıyla kilo vermesi ve ardından şeker düzeylerinin düzelmesi amaçlanır. Tip 2 diyabet için tedavinin ameliyatla sağlandığı durumlar genellikle bu şekildedir. Ameliyat için karar ilgili hekime aittir ve ameliyatla tedavi her hasta için uygun olmayabilir.
Tip 2 Diyabetin Yol Açtığı Sorunlar Nelerdir?
Bu hastalık kan şekerinde yükselişe yol açtığından tüm vücudu etkileyen bir hastalık olarak nitelendirilir. Tüm sistemi etkileyen bir hastalık olması yol açtığı komplikasyonların da artışına neden olur. Tip 2 diyabetin yol açabileceği olası sorunlar şunlardır:
- Aşırı yorgunluk ve halsizlik
- Diyabetik ayak
- Geçici veya kalıcı görme kaybı
- Böbrek hastalıkları
- Kalp hastalıklarına yatkınlık ve kalp ritim bozuklukları
- Şeker koması
- El ve ayaklarda eldiven ve çorap bölgelerinde uyuşma
- Denge bozuklukları
Hastalar yaşanacak bu olumsuz durumlardan korunabilmek için düzenli olarak aile hekimleriyle iletişim içinde olmalıdır. Aynı zamanda bu hastalığa sahip olan hastalar düzenli olarak göz muayenelerini yaptırmayı da ihmal etmemelidir.
Tip 2 Diyabet Hastalarında Ayak Bakımı
Tip 2 diyabet özellikle diyabetik ayak adı verilen sendroma neden olabileceğinden hastaların ayak bakımlarına yüksek önem vermesini zorunlu kılar. Bir diyabet hastasının ayak bakımını sağlarken dikkat etmesi gerekenler şunlardır:
- Hastalar ayak tırnaklarını keserken tırnak batıklarına yol açmamalı ve dikkatli kesmelidir. Tırnaklar kesilirken yumuşak dokulara zarar verilmemelidir.
- Mantar enfeksiyonlarına karşı hasta oldukça dikkatli olmalıdır.
- Hastalar ayaklarını iyi temizlemeli ve iyi kurutmalıdır. Uzun süre nemli kalan ayaklar büyük sorunlara yol açabilir.
- Hastalar, ayakkabı ve terliklerini başkalarıyla paylaşmamalıdır.
- Ayakkabı seçiminde hastalar ortopedik tabanlı ayakkabılar tercih etmelidir. İçi dikişli olmayan ve rahat ayakkabılar ilk tercih olmalıdır.
Hastalar ayak bakımında bu maddelere dikkat ettiği takdirde diyabetik ayak sendromuna yakalanma riski azalır.
Tip 2 Diyabette Şekerin Düşmesi
Bu hastalığa sahip hastalar için oldukça önemli bir durum olan ani şeker düşüklüğü yani hipoglisemi acil tedavi gerektirir. Kan şekerinin 70mg/dL’nin altına düşmesiyle birlikte hastaların soluk alışverişleri hızlanır, terleme görülür ve bilinç bulanıklığı ortaya çıkar. Böyle bir durumda hasta kan şekeri düzeyini yükseltmek için şeker takviyesi almalıdır.
