Kolesterol, son dönemlerde sağlık ve beslenme alanında birçok tartışmaya neden olan konu başlıkları arasında yer almaktadır. Fakat ‘kolesterol yüksekliği belirtileri nelerdir?’ sorusuna cevap vermeden önce kolesterolün ne olduğundan biraz bahsetmemiz gerekmektedir.
Kolesterol, hayvan hücre zarlarında yer alan ve aynı durumda kan plazmasında taşınmakta olan yağ türevi bir maddedir. Vücut içinde çeşitli görevlere sahip olan bu madde çoğunlukla hayvansal besinlerde bulunmaktadır. Bağırsak, üreme organı, böbrek üstü bezi ve karaciğer gibi birçok organda da sentezlenebilmektedir. Kolesterol seviyesinin kişilerin kan oranında yükseklik göstermesi, çeşitli hastalıkların oluşmasına zemin hazırlayabilmektedir. Bu sebeple kişiler sağlıklı bir yaşantıya sahip olmak adına kolesterol seviyesini korumaya özen göstermelidir.
Kolesterol Nedir?
Kolesterol, insan vücudunda hücre içi ve hücre yapılarının birleşmesinde rol oynamaktadır. Ayrıca vücut fonksiyonları ve hormonlar içinde büyük bir önem arz etmektedir. Kolesterolün insan vücudunda üstlendiği bazı görevler bulunmaktadır. Sağlıklı bir yaşam sürmek isteyen kişilerin, kolesterol seviyesini dengede tutması gerekmektedir. Deri altındaki mikroplara karşı koruma sağlamakta olan kolesterol, vücudun su dengesini de sağlamakla görevlidir. Kolesterol yüksekliği ve düşüklüğü insanların çeşitli sıkıntılar yaşamasına neden olabilmektedir. Kolesterol düşüklüğü ve kolesterol yüksekliği belirtileri kişiden kişiye göre farklılık gösterebilmektedir. Bu nedenle kişiler vücutlarını ve tepkilerini dinlemeyi öğrenmelidir.
Kolesterol, insan vücudunda yağ türevi bir maddedir. Kolesterol dikkat edilmesi ve düzenli olarak kontrol edilmesi gereken bir değerdir. İnsan vücudu yapısı gereği ihtiyaç duyduğu kolesterolün dörtte üçünü kendi kendine üretebilmektedir. İnsan vücudunda kolesterolün üretimini sağlayan temel organ, karaciğerdir. Çünkü kolesterol üretiminin neredeyse yüzde yetmişini karaciğer yapmaktadır.
İnsan vücudunun kolesterol üretimini destekleyen diğer organları da vardır. İnce bağırsak, böbrek üstü bezleri ve üreme organları da kolesterol üretimini destekleyen organlar arasındadır. Kolesterol ihtiyacının dörtte birlik bir kısmı ise dışarıdan alınmaktadır. Bu ihtiyaçlar ise et, peynir ya da yumurta sarısı gibi besinlerden elde edilmektedir. Sadece sağlıklı bir vücut değil, yaşam için gerekli olan bu madde, insanların yaşamsal faaliyetlerini doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle özellikle riskli gruba girenler, kolesterol yüksekliği belirtileri arasından bazılarının varlığından şüphelendiğinde, mutlaka bir uzman ile görüşmelidir.
Kolesterol Yüksekliği Belirtileri
Yüksek kolesterol uzun dönemler boyunca kişiler anlamadan gelişebilecek olan bir problemdir. Hastalık uzun dönemler boyunca kendini göstermeden ilerleme gösterebilmekte ve bu nedenle daha ciddi sorunlara neden olabilmektedir. Kolesterol geçmişine sahip aile bireylerinin düzenli olarak kan testi yaptırması gerekmektedir. Kolesterol yükselmesine bağlı olarak kan seviyesinin artması çeşitli semptomların ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Kolesterol yüksekliği belirtileri ise;
- Baş dönmesi,
- Nefes darlığı yaşanması,
- Cilt lekelenmeleri,
- Bacak ve ayaklarda ağrı ya da uyuşma meydana gelmesi,
- Vücuttaki yaraların çok daha geç iyileşmesi,
- Vücut bölgelerinde ortaya çıkan morartılar,
- Yorgunluk, halsizlik ve göğüs ağrıları,
- Göz ve yüz çevresinde sarı renklere sahip yağ bezeleri,
- Deri altında yağ birikimi meydana gelmesi,
- Cilt yapısının solgun görünmesi,
Olarak ifade edilir. Birçok kolesterol sorununun sessiz ve gizli bir şekilde ilerleme gösterdiği bilinmektedir. Bu nedenle kişilerin kolesterol seviyeleri düzenli aralıklar ile kontrol edilmelidir. Özellikle yirmili yaşlarını aşmış ve yukarıda belirtilen kolesterol yüksekliği belirtileri arasından birkaçına sahip kişiler, kolesterol seviyelerini her durumda kontrol altında tutmaya çalışmalıdır.
Yüksek Kolesterol Tanısı Nasıl Konulmaktadır?
Kolesterol seviyesinin ölçümü, kan testi sayesinde yapılabilmektedir. Yapılan bu kontrol sayesinde, kişilerin kan değerlerindeki toplam kolesterol seviyesi kolaylıkla öğrenilebilmektedir. Kan testinin çıkma süresi oldukça kısadır. Fakat kişilerden bu testi yaptırmadan önce aç olmaları istenmektedir. Kan testi seviyesi yanında kişilere yüksek kolesterol tanısı konulabilmesi için çeşitli risk faktörlerine de bakılmaktadır. Bu risk faktörlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Kişilerde hipertansiyon, şeker ya da aterosklerotik hastalıklarının bulunuyor olması,
- Erkeklerin kırk beş yaşını aşması,
- Kadınların elli beş yaşını aşması,
- Kişilerin HDL kolesterol seviyesinin düşük olması,
Olarak ifade edilir. Ayrıca kişilerin tütün türevi maddeler kullanması, kolesterol yüksekliği riski taşımasına neden olmaktadır. Kişiler daha önce de bahsetmiş olduğumuz kolesterol yüksekliği belirtileri ve risk faktörleri arasından en az üç tanesine sahipse mutlaka bir uzmandan destek almalıdır.
Kolesterol Yüksekliği Hangi Faktörlere Bağlıdır?
Tüm bu bahsedilenlerin dışında, bazı faktörlerin de kolesterol yüksekliğine neden olduğu belirtilmektedir. Kolesterol nelere bağlı olarak yükselir sorusu kapsamında;
- Obez ya da aşırı kilolu olmak.
- Düzensiz ve sağlıksız beslenme sistemlerine sahip olmak.
- Düzenli ve rutin egzersizler yapmamak.
- Tütün ürünleri ve benzeri ürünleri kullanmak.
- Böbrek hastalıkları ya da hipotiroidizme sahip olmak.
- Şeker hastalığına sahip olmak.
faktörleri sıralanabilir. Ayrıca, kadınların bel çevresinin seksen dokuz santimetreden fazla, erkeklerin ise yüz santimetreden fazla olması da kolesterol yüksekliğine neden olur. Kişilerin aile geçmişinde yüksek kolesterol belirtileri gözlemlenmiş ve teşhis konulmuş kişiler bulunması gibi temel faktörler, kişilerin kolesterol seviyelerinin yükselmesine neden olabilmektedir.
Kolesterol Nasıl Tedavi Edilmektedir?
Uzmanlar tarafından konulmakta olan yüksek kolesterol değerleri çeşitli yöntemlerle düşürülebilmektedir. Fakat bu durumda kişilerin ilk olarak yaşam standartlarını değiştirmesi gerekecektir. Kişilerin yaptığı diyetler, yeme alışkanlıkları ya da egzersizler bunlara örnek gösterilebilmektedir.
Yeme alışkanlıklarının değiştirilmesi ya da düzenli egzersiz yapılması gibi yöntemler kimi zaman yeterli gelmemektedir. Yaşam tarzı değişikliklerine ek olarak kişilere takviye edici ilaçlar ve tedavilerde önerilmektedir. Kolesterol seviyelerinin düşmesi ilaçlar ile yüzde elli oranında başarılabilmektedir. Fakat ilaçlardan da tam fayda sağlanabilmesi için kişilerin yaşam tarzı değişikliklerine sıcak bakması zorunlu sayılmaktadır. Kolesterol yüksekliği belirtileri azalması ve seviyesinin düşmesini sağlamanın en önemli ögeleri spor, kilo vermek ve diyettir.
Yüksek kolesterol sorunu yaşayan kişilerin haftada en az üç kez spor yapması gerekmektedir. Düzenli bir şekilde egzersiz yapılması kötü kolesterolün düşmesini sağlamaktadır. Diğer yandan iyi kolesterolü yükseltmektedir. Doğru egzersiz hareketleri ile kişiler bel çevresini daraltmayı ve fazla kilolarından kurtulmayı hedeflemelidir. Bu sayede kolesterol seviyelerinde ciddi oranda bir düşüş yaşamaları mümkün olur. Kolesterol seviyesinin düşmesini sağlayacak bir diğer öge diyettir. Kişilerin doymuş yağlardan ve yağlı yiyeceklerden uzak durması, kişilerin kolesterol yüksekliği belirtileri ve yüksek kolesterol seviyelerinden kurtulmasını sağlayacaktır.
Kolesterol Nasıl Düşer?
Kolesterol, vücudun sağlıklı fonksiyonları için gereklidir, ancak yüksek seviyeleri kalp hastalığına, inme ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir. Kolesterolü düşürmek için bazı basit ama etkili adımlar atabilirsiniz.
- Öncelikle, sağlıklı bir diyet uygulamak önemlidir. Kırmızı et, tam yağlı süt ürünleri ve işlenmiş gıdalar gibi doymuş yağlar açısından zengin gıdaları sınırlamak, taze meyve ve sebzeler, tam tahıllı ürünler, balık, tavuk ve hindi gibi sağlıklı protein kaynakları tercih etmek kolesterolü düşürmede yardımcı olabilir.
- Düzenli egzersiz yapmak, kolesterolü düşürmenin diğer bir yolu. Haftada en az 150 dakika orta düzeyde egzersiz yapmak, LDL (kötü) kolesterolünüzü azaltabilir.
- Son olarak, sigara içmekten kaçınmak ve alkol tüketimini sınırlamak da kolesterolü düşürmede yardımcı olabilir.
Bu adımların hepsi bir arada uygulandığında, kolesterol seviyenizi düşürmek ve sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek mümkündür.
