Her kadının yaşadığı ortak sorunlardan biri de rahim içi hastalıkları olmaktadır. Rahim ile ilgili birçok ciddi hastalık söz konusu olmaktadır. Rahim de oluşan hastalıkların birçok sebebi olabilmektedir. Genel olarak rahimin yerinde durmasını sağlayan kaslar zayıfladığında rahim içi hastalıklarda kendini göstermeye başlamaktadır. Kasların zayıflamasında ki temel etken ise genellikle yaşlanma veya doğum yapmaktır.
Elbette ki genetik faktörleri de göz önünde bulundurmak gerekir. Özellikle ileri yaşlarda ki kadınlarda rutin kontroller hayati önem taşımaktadır. Rutin kontroller rahim hastalıklarının erken tanı konulması ve tedavi edilmesini sağlamaktadır.
Rahim hastalıkları için önemli nokta erken teşhis ve doğru tedavidir. Erken teşhis edilmesi tedaviyi olumlu yönde etkilemektedir. Hastalıkların kendine özgü belirtileri bulunmaktadır. Bu nedenle de rahim hastalıklarının erken farkına varmak mümkündür. Her hastalık farklı tedavi yöntemlerine cevap vermektedir. Ancak erken farkına varılan hastalıkların tedavi süreci çok daha etkili olmaktadır.
Özellikle rahim içi hastalıkları kadınlarının yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen rahatsızlıklardır. Bu nedenle ciddiye alınması ve önemsenmesi gerekir. Her 10 kadından birinde mutlaka rahim ile ilgili sorunlar görülmektedir. Bu nedenle düzenli aralıklarla rutin kontroller yaptırmakta hastalıkların erken fark edilmesi ve önlenmesi açısından büyük öneme sahiptir.
Halk arasında en çok bilinen ve yaygın olarak görülen rahim hastalıkları rahim kanseri, miyomlar, adenomiyozis, endometriozis ve asherman sendromu olmaktadır. Bu hastalıkların her kadında görülme ihtimali vardır. Rahim içi hastalıkları genel anlamda kanser, farklı meydana gelen kanamalar ve iyi huylu tümörler şeklinde ifade etmek mümkündür.
1.Rahim Kanseri
Rahim kanseri, en çok tehlike arz eden rahim hastalıkları olarak bilinmektedir. Genel olarak 50 yaş ve üzeri kadınlarda daha sık rastlanmaktadır. Çok sayıda doğum gerçekleştirmek, çok küçük yaşta cinsel birliktelik yaşamak ve aynı zamanda birden fazla partner ile cinsel birliktelik yaşamak rahim kanserinin nedenleri arasında yerini almaktadır. Ayrıca genetik yatkınlık olması da rahim kanserinin nedenleri arasındadır.
Rahim kanserinin belli başlı belirtileri söz konusu olmaktadır. Rahimde meydana gelen lekelenmeler, sürekli gerçekleşen kanamalar, regl haricinde gerçekleşen kanamalar ve buna ek olarak sulu akıntılarda rahim kanserinin en belirgin belirtileri arasında yerini almaktadır. Bu belirtilere sahip olan kişilerde rahim kanseri olma ihtimali oldukça yüksektir. Rahim içi hastalıkları içerisinde en çok korkutan hastalıklardan biri olmaktadır.
Rahim kanserinin tedavisi için farklı çözüm alternatifleri söz konusu olmaktadır. Erken teşhislerde tedavi ve süreci daha kolay olmaktadır. Bu nedenle tedavinin daha olumlu sonuç vermesi için erken teşhis önemlidir. Tedavi sürecinde birçok doktor ultrason sonrası sıkı bir tedavi süreci uygulamaktadır.
Tedavi süreci ise kemoterapi, radyoterapi ve cerrahiyi kapsamaktadır. Bu süreçte her hasta sıkı ve düzenli şekilde takip edilmektedir. Başarılı bir tedavi süreci, erken teşhis ve yüksek moral ile kadınların hayatını olumsuz etkileyen bu hastalığı atlatması mümkündür. Rahim kanseri olan kadınlarda iyileşme oranı eskiye nazaran artık daha yüksek olmaktadır. Özellikle düzenli yapılan spor ve sağlıklı beslenme tedavi süreci için gereklidir. Rahim içi hastalıkları için beslenme ve egzersiz yapılması önerilmektedir.
2.Rahimde Miyomlar
Rahim hastalıkları arasında en yaygın olarak görülen diğer bir hastalık ise miyomlardır. İyi huylu olarak ifade edilmektedir. Rahimin iç kısmında görülen bir hastalık değildir. Rahimin dış yüzeyinde meydana gelen büyümeler miyom olarak adlandırılmaktadır. Fakat bazı kişilerde ortada bulunan kas kısmına veya rahim için de olduğu görülmektedir.
35 yaşını geçen her 10 kadından 2 sinde mutlaka görülmektedir. Kişiden kişiye göre miyonların büyümesi veya sayısı değişiklik gösterebilir. Bazı kişilerde yavaş yavaş büyüyebilir ama bazı kişilerde daha hızlı şekilde gelişme gösterebilmektedir. Bunun yanı sıra sadece bir tane değil farklı sayılarda da olabilmektedir. Progesteron ve östrojen yani kadınlık hormonları, rahim içi hastalıkları arasında yer alan miyomların oluşması ve gelişmesinde ki önemli nedenlerden biridir.
Rahimde miyomların belli başlı belirtileri bulunmaktadır. Bu sayede teşhis etmek daha kolay olacaktır. Rahimde meydana gelen miyomların başlıca belirtileri şu şekilde olmaktadır.
- Fazla sayıda kanamaların gerçekleşmesi
- Uzun adet dönemi ve adetin sıklaşması
- Adet süreci dışında gerçekleşen kanamalar
- Karın bölgesinde meydana gelen kramplar
- Cinsel birliktelik sırasında oluşa ağrılar
- İdrar yapmakta zorluk
- Sık sık idrara çıkma
Ayrıca rahim içi hastalıkları arasında yer alan miyomların tedavi sürecinde genel olarak ilaç yöntemine başvurulmaktadır. Erken teşhislerde miyomlar ilaç tedavisine daha kısa sürede cevap vermektedir. Fakat ilaç tedavisi ile iyileşmeyen miyomlar için cerrahi müdahale gerekmektedir. Cerrahi operasyon ile miyomlardan kurtulmak kesin çözümdür. Genel olarak ilaçla tedaviye yüksek oranda başarı sağlanmaktadır.
3.Adenomiyozis
Adenomiyozis, daha ağrılı ve yoğun geçen bir adet sürecinin olmasına neden olmaktadır. Rahim içinde ki dokunun, rahim duvarlarında yer alan kas kütlesinin içerisine yerleşmesi sonucunda oluşan bir rahatsızlıktır. Adenomiyozis rahatsızlığı olan kadınlarda rahim normalden daha büyük olmaktadır. Şiddetli adet kanamaları, pıhtı şeklinde adet kanaması, adet döneminde aşırı ağrı kasık ağrısı, cinsel ilişki sırasında ağrı ve dolgunluk hissine neden olmaktadır.
Adenomiyozis rahatsızlığının nedeni bilinmemektedir. Rahim içi hastalıkları arasında yer alan Adenomiyozis, 40-50 yaş arası kadınlarda yaygın olarak görülmekle beraber genç kadınlarda da görülmektedir. Yaşa bağlı gelişen bir rahatsızlık değildir. Özellikle son zamanlarda genç kadınlarda daha yaygın şekilde görülmektedir. Yoğun adet kanaması ve sancısı ile doktora görünen kişiler için ultrason ile bakıldıktan sonra tanı ve teşhis koyulmaktadır.
Adenomiyozis tedavisi için birkaç farklı seçenek mevcut olmaktadır. İlk seçenek rahmin alınmasıdır. Fakat her durumda gerekmez. Diğer bir yöntem ise rahim içinde ki dokunun inceltilmesidir. Bunun yanı sıra rahim içinde ki doku hasarlanması sağlanarak, kanamanın daha az olması sağlanabilmektedir. Rahim içi hastalıkları arasında yer alan adenomiyozis tedavisinde rahime giden damarın tıkanması sağlanarak, daha fazla kan gitmesinin önlenmesi de diğer bir tedavi şekli olarak karşımıza çıkmaktadır.
Tedaviler kişinin durumuna ve isteğine göre belirlenmekte ve uygulanmaktadır. İlaç tedavisinde ise ağrı kesiciler ve doğum kontrol hapları kullanılmaktadır. Belirtilerin görülmesinin hemen ardından doktora gidilmesi tedavi süreci ve yöntemini etkileyen önemli bir husustur. Tüm rahim hastalıkları için geçerli bir durum olmaktadır.
4.Endometriozis (Çikolata Kisti)
Kadın sağlığını tehdit eden rahim içi hastalıkları arasında yer alan diğer bir hastalık ise endometriozis olmaktadır. Rahim de yer alan iç dokunun, normalden farklı bir yerde olmasına endometriozis yani halk arasında bilinen adı ile çikolata kisti denilmektedir. Çikolata kistinin en önemli belirtilerinden biri kısırlık iken diğeri de çok şiddetli gerçekleşen pelvik ağrılardır.
Ayrıca normalden farklı adet kanmaları, cinsel birliktelik sırasında meydana gelen ağrılar ve idrar yaparken meydana gelen ağrılarda önemli belirtiler arasında kendini göstermektedir. Bu şikayetlerle doktora giden kişiler için bazı testler uygulanmaktadır. Pelvik muayene, ultrason, MRG, laparoskopi sonrasında kişinin endometriozis olup olmadığı anlaşılmaktadır. Bu testler aracılığı ile üreme organında ki tüm sorunları kolaylıkla görüntülenmesini sağlamaktadır. Tanının koyulmasının ardından kişi için uygun olan tedavi yöntemi belirlenir.
Kesin ve net bir tedavisi yoktur. Bu nedenle oldukça erken fark edilmesi tedavi süreci açısından olumlu bir etken olmaktadır. Çikolata kisti için hiçbir tedavi kesin çözüm ve iyileşme sağmamaktadır. Bunun için sadece kişinin şikayetlerini ve sorunlarını en aza indirmek için bir tedavi süreci belirlenir. Ağrıların ve kanamaların kontrol altına alınması sağlanmaktadır. Kadınların hayatını olumsuz etkileyen ve her 10 kadından birinde rastlanan bir sorundur. Tedavisinin kesin olmaması, sonucun olumsuz olacağı anlamına gelmemektedir. İyi bir tedavi ile tüm rahim içi hastalıkları için olan şikayetler en aza indirilmektedir.
5.Asherman Sendromu
Ashermon sendromu, rahimde oluşan yapışıklığa verilen isimdir. Rahim içinde sadece bir bölümünde meydana gelmesinin yanı sıra bazen rahimin tamamında görülebilmektedir. Asherman sendromuna neden olan bazı faktörler şu şekildedir:
- Düşük yapmak
- Kürtaj olmak
- Myomektomi
Özellikle başarısız gerçekleşen kürtaj işlemi asherman sendromunun en önemli nedenlerinden biridir. Rahim duvarında oluşan enfeksiyon, asherman sendromunun en temel nedenidir. Adet kanamalarının kesilmesi, asherman sendromunun en temel belirtisi olarak kabul edilmektedir. Bunun yanı sıra diğer rahim içi hastalıklarda olan belirtilerle benzerlik gösterebilmektedir. Ne var ki farklı rahim içi hastalıkları ile aynı belirtilere sahip olması kişilerin anlamasını zorlaştıran bir unsur olmaktadır. Adet kanaması azalan kişilerin mutlaka doktora gitmesi gereklidir. Bazı testler yapılarak, rahimin içerisinde olan yapışmanın boyutu net olarak anlaşılmakta ve bu doğrultuda bir plan hazırlanmaktadır.
Asherman sendromu tanısı konulan kişilerin tedavi yöntemi kişiye bağlı olarak belirlemektedir. Çünkü sendromun ortaya çıkma nedenine göre tedavi uygulanmaktadır. Elbette ki rahimde ki yapışmanın büyüklüğünün ve niteliğinin de tedavi sürecinde etkisi vardır. Cerrahi müdahale ile tedavi gerektiği durumlarda genel olarak histeroskopi tedavisi uygulanmaktadır. Bu yöntemde rahim içi net bir şekilde görülmekte ve rahimde meydana gelen yapışıklıklar yok edilmektedir. Bu işlem sonrasında ise belirli bir süre ilaç kullanımı gerekebilmektedir. Yapılan tedavilerin büyük çoğunluğunda rahim içi hastalıkları tedavisi başarılı sonuçlar vermektedir. Başarılı gerçekleşen bir tedavi sonrasında asherman sendromundan kurtulmak mümkün olmaktadır.
